ABD Federal Mahkemesi’nde Apple ile Epic Games arasındaki davada tarihi bir karar alındı. Apple kendi uygulama dükkanı Apple Store’da yayınlanan uygulamalardaki diğer ödemeler için sadece kendi ödeme araçlarının kullanımına izin veriyordu.
Epic Games, Fortnite’ın başka ödeme sistemlerini kullanması nedeniyle App Store’dan kaldırılması üzerine #FreeFortnite adıyla bir kampanya başlatmış, hatta Apple’ın 1984 yılında Macintosh bilgisayarlar için yayınladığı efsanevi reklam kampanyasına gönderme yaparak “Nineteen Eighty Fortnite” isimli bir video yayınlamıştı.
Orjinal Apple reklamında George Orwell’in meşhur romanı 1984’e gönderme yapılarak 1984’ün kitaptaki gibi olmayacağı çünkü Macintosh bilgisayarın piyasaya sürüldüğü ifade edilmişti.
Apple uygulama içinde kendi ödeme sisteminin kullanılması halinde ise geliştiricilerden %15 ile %30 arasında komisyon almaya devam edebilecek.
Epic Games CEO’su Tim Sweeney, bu kararın geliştiriciler ve müşteriler açısından bir galibiyet olarak sayılmaması gerektiğini, Epic’in adil bir uygulama içi ödeme ortamına ulaşılması için mücadele ettiğini ifade etti. Sweeney, bu kararın peşinden şirketin popüler oyunu Fortnite’ın tekrar iOS App Store’a döneceğini ve adil bir ortamda uygulama içi ödemeleri tahsil edeceğini açıkladı.
Karar üzerine Apple’ın borsa değeri cuma günü %3.2 oranında değer kaybetti. Apple App Store gelirleri 53.8 milyar dolarlık tutarla şirketin en büyük gelir kalemlerinden biriydi.
Apple tarafından yapılan açıklamada ise; Apple’ın ticari başarısının mahkeme tarafından da yasa dışı olmadığının kabul edildiği ve iş yaptıkları her alanda zorlu bir rekabet içinde olduklarını, ancak müşteriler ve geliştiricilerin dünyanın en iyi hizmet ve ürünler için şirketi tercih ettiğini açıkladı.
Apple Ne Kazandı Ne Kaybetti?
Apple tarafında davanın galibiyet olarak yorumlandığını söylemek mümkün. Öncelikle Epic’in isteklerinin çoğu mahkeme tarafından reddedilmiş durumda.
Epic, Apple’ın anti-tröst yasaları gereği bir tekel oluşturduğunu iddia etmiş ve iOS’da başka uygulama dükkanlarına da izin verilmesi gerektiğini istemişti.
Alınan kararlar gereği Apple’ın bir başka uygulama dükkanına izin vermesini şart koşan bir durum ortada yok. Sadece Apple’ın tahsil edebileceği komisyon oranının %30 ile sınırlandırılmış olduğu görülüyor.
Ayrıca App Store’un iş modelinin de kanuni kontrolden geçip tasdik edilmiş olduğunu da gözden kaçırmamak gerek. Zaten Apple tarafının basın açıklamasındaki Başarı İllegal Değildir vurgusunun altında da bu yatıyor.
Epic Ne Kazandı Ne Kaybetti?
Epic, daha önce Fortnite’a kendi ödeme sistemini ekleyerek Apple’ın geçmişteki kurallarını çiğnemiş olduğu bu dava ile kabul edilmiş oldu. Dolayısıyla Epic’in Fortnite oyunu App Store’dan haklı bir sebeple kaldırılmış olduğundan Apple aleyine düzenlediği kampanya çökmüş durumda.
Epic en baştan beri #FreeFortnite etiketi ile oyunun tamamen özgürleşmesini istiyordu fakat alınan kararla oyun yine Apple’ın gözetimi altında kaldı. Ki Epic tarafının bu konu hakkında temyize gitmesi de bekleniyor.
Ayrıca Epic diğer geliştiriciler Apple kurallarına uygun hareket ederken, kendileri bu kuralların dışına çıkarak diğer geliştiricilere karşı da bir haksız rekabet oluşturmuş oldu.
Yine bu kararın bir parçası olarak Epic, Apple dışında elde ettiği 12 milyon dolarlık gelirin %30’u olan 3.6 milyon doları da Apple’a ödemek zorunda kaldı.
Bir başka zarar ise daha önceden App Store üzerinden Fortnite’ı yükleyen kullanıcıların yaşadığı sıkıntılar oldu. Bu kullanıcılar oyunu güncellemeyemediler ama oyun içi ödemelerle hizmet almaya da devam ettiler. Ayrıca oyunun çapraz oynanabilme özelliği de Apple kullanıcıları için kapandı. Böylece iki farklı Fortnite oluşmuş oldu.
Geliştiriciler Ne Kazandı Ne Kaybetti?
Bu karardan en fazla kazançlı çıkanlar geliştiriciler olacak gibi görünüyor. Apple’ın ödeme sistemi kullanılırsa geliştiriciler Apple’a en fazla %30 komisyon ödeyecek.
Öte yandan diğer ödeme yöntemleri Apple’a göre daha rekabetçi komisyon oranları önererek rekabete girebilecekler.
Apple – Epic Games Davası Kararının Uygulama Pazaryerleri Yönünden Önemi Nedir?
Son on yılda teknoloji sektörünün gelir elde etme yönteminde önemli bir paradigma oluşturan uygulama pazaryerleri ile tüm teknoloji devleri donanımdan para kazanmayı ikinci plana atarak olabildiğince çok tüketiciyi platformlarına çekmeye çalışıyorlardı. Her platform kendi pazaryeri üzerinden tüketici ve geliştiricileri bir araya getirerek taraflar arasındaki ödeme aracısı olarak kendini konumlandırıyor ve her mali işlemden komisyon geliri elde ediyorlardı.
Buradan oluşan pazar yerlerine Marketplace adı veriliyor ve Marketplace Ekonomisi tüm teknoloji şirketlerinin iştahını kabartıyor. Marketplaceler üzerinden elde edilen gelirler tüm teknoloji şirketlerinin en büyük gelir kalemleri arasında yer alıyor.
Dünyadan ve Türkiye’den Uygulama Pazaryerleri
Dünyada Apple, Sony Playstation, Microsoft, Google Cloud, Amazon Web Services gibi platform servislerinin yanı sıra Samsung, Huawei gibi cihaz üreticilerinin de kendi ekosistemlerine dair uygulama pazaryerleri bulunuyor.
Türkiye’de ise uygulama pazaryeri ekonomisi henüz çok gelişmiş değil. Maalesef Pazaryeri dediğimizde hemen hemen tüm tüketicilerin aklına alışveriş pazaryerileri geliyor. Oysa ki ekonomik getiri olarak tüm teknoloji şirketleri pazaryerlerine odaklanmış durumda. Hem alışveriş pazaryeri hem de uygulama pazaryerini birlikte işleten Amazon’un gelirlerine baktığımızda uygulama pazaryerinin de dahil olduğu pazaryeri şirketin gelirlerinin %60’ını karşılarken, alışveriş pazaryerinin de dahil olduğu son müşteri kısmı %40 gelir kazandırıyor.
Turkcell, kendi sattığı cihazlarda kurulu olarak gelen Turkcell AppMarket ile Turkcell müşterlerine kendi ve üçüncü parti mobil uygulamaların kurulumu için hizmet veriyor.
Öte yandan Türkiye’de faaliyet gösteren bir başka uygulama pazaryeri ise Amazon Web Services, Microsoft Azure ve Google Cloud örneklerinde olduğu gibi bir bulut platformu.
Bir süre önce faaliyete geçen yerli bulut platformu ETOM Cloud üzerinde de benzer bulut platformlarında olduğu gibi tek noktadan bulut tabanlı uygulamalar satın alınabiliyor.